Jak zaangażowanie w pracę zawodową może wpływać pozytywnie na inne sfery życia?

Praca zawodowa stanowi istotną część życia większości dorosłych ludzi. To właśnie w pracy (niezależnie od zajmowanego stanowiska) doświadczamy wielu sukcesów, ale też niepowodzeń, jednocześnie jest to przestrzeń, w której wchodzimy w interakcje z różnymi ludźmi, budujemy relacje, staramy się odpowiadać na oczekiwania innych, dążymy do realizacji zróżnicowanych celów.

Od długiego czasu w psychologii i naukach o zarzadzaniu wiele mówi się o negatywnym wpływie czy też związku pracy zawodowej z jakością życia ludzi, wskazując na stres, liczne choroby (będące najczęściej skutkiem owego stresu), pogorszenie relacji poza pracą (w domu, ze znajomymi) – głównie ze względu na brak czasu. Wiele uwagi poświęcono pracoholizmowi – szczególnemu typowi uzależnienia od pracy.

Popularna jest koncepcja tzw. konfliktów na linii praca – dom/ dom – praca, w myśl której wymagania jednej roli utrudniają wywiązywanie się z obowiązków związanych z inną rolą, a więc np. wymagania i czas poświęcany na pracę zawodową wpływać mogą negatywnie na wywiązywanie się z roli męża/żony, ojca/matki itp.

Zapewne i Tobie zdarzało się narzekać na przeciążenie pracą, być może doświadczasz nagminnego braku czasu lub z dużym wysiłkiem próbujesz po pracy nadrobić obowiązki domowe i spędzić czas z najbliższymi.

W żaden sposób nie bagatelizuję faktu, iż praca zawodowa może mieć negatywny wpływ na samopoczucie ludzi i ich funkcjonowanie w innych sferach życia, jednocześnie uważam, że współczesna literatura dotycząca zarządzania w dużo większym stopniu akcentuje negatywne związki pracy z funkcjonowaniem pracowników i negatywne konsekwencje bycia zaangażowanym w pracę zawodową, marginalizując pozytywne efekty pracy zawodowej i jej wpływ na rozwój ludzi, który może przekładać się na lepsze funkcjonowanie w pozostałych, ważnych rolach i sferach życia.

W literaturze z zakresu psychologii pracy odnaleźć można także perspektywę oddziaływań pozytywnych (często określaną jako facylitacja lub wzbogacanie), w myśl której pełnienie wielu ról (zawodowych i rodzinnych) niekoniecznie musi wiązać się ze stratą zasobów (w postaci czasu, energii itp.), wręcz przeciwnie – może powodować pomnażanie i budowanie nowych zasobów, które z powodzeniem mogą być wykorzystane w innych sferach życia. Aktywność zawodowa może dla przykładu dodawać energii niezbędnej do efektywnego wywiązywania się z ról rodzinnych, sieć kontaktów, którą budujemy w pracy, niejednokrotnie może być wykorzystana w innych sferach, zaś kompetencje i umiejętności rozwinięte w sferze zawodowej z powodzeniem mogą być wykorzystywane w relacjach rodzinnych (o czym niejednokrotnie słyszymy podczas prowadzonych przez nas szkoleń). Sukcesy w sferze zawodowej mogą wpływać na nasz nastrój i poczucie pewności siebie, mogą także zwiększać zaufanie do siebie w kontekście innych ról i obowiązków.

Pełnienie wielu ról może powodować pomnażanie i budowanie nowych zasobów, które z powodzeniem mogą być wykorzystane w innych sferach życia.

Zachęcam Cię więc do przyjrzenia się swojej pracy zawodowej i przemyślenia, czy i w jaki sposób Twoja aktywność zawodowa i zdobyte doświadczenia mogły pomóc Ci w innych, pozazawodowych sferach. Czy kompetencje rozwinięte w pracy możesz wykorzystać w innych relacjach, jakie korzyści przyniosła Ci Twoja aktywność zawodowa w kontekście roli partnera/partnerki, męża/żony, ojca/matki.

Być może uznasz to za zasadne, aby wspólnie ze swoimi współpracownikami omówić ten temat, poszukując możliwości budowania takich warunków pracy, które będą sprzyjać facylitacji ról zawodowych i pozazawodowych.