Dużo miejsca w poprzednich wpisach poświęciliśmy już roli szefowskiej i warunkom, zarówno organizacyjnym, jak i interpersonalnym, sprzyjającym wyzwalaniu potencjału ludzkiego. Dzisiaj chcemy Wam przedstawić kilka rad, jak tworzyć owe warunki. Z perspektywy szefa ważne jest kilka aktywności, które składają się na całościowy obraz roli i zadań szefowskich.
Po pierwsze, tworzyć warunki to aktywnie je proponować. Szef dbający o swoich ludzi wie, jakie warunki interpersonalne tworzą podwaliny dobrego zespołu i aktywnie je proponuje. Rozmawia o tych warunkach, zachęca ludzi do myślenia w tych kategoriach. Mitem jest przekonanie, że „ludzie powinni wiedzieć, na czym nam zależy”. Nasze intencje bowiem nie są wypisane na czole, a jak pokazuje codzienna rzeczywistość często nawet najlepsze intencje pod wpływem emocji potrafią być błędnie zrozumiane. Aktywne proponowanie to nazywanie wprost tego, na czym mi zależy, jakie warunki współpracy są dla mnie bazowe, do czego chcę dążyć w relacjach, a czego chcę unikać. Innymi słowy, nie wystarczy zgodzić się na to, że, dla przykładu, „zaufanie i otwartość” są moimi ważnymi wartościami. Oprócz wewnętrznej zgody warto jest mówić o tym ludziom wprost.
Po drugie, tworzyć warunki to uzgadniać je z ludźmi. Szczególnie dzisiaj, kiedy obserwujemy deficyt zewnętrznych autorytetów, autorytarne zarządzanie napotyka na masywny opór. Oczywiście kryzys wymaga mocnych i szybkich decyzji bez względu na koszty, jednak w spokojnych warunkach, w codziennym funkcjonowaniu, demokratyczne podejście wydaje się być bardziej opłacalnym i długofalowym rozwiązaniem. Oprócz tego, że będę jako szef proponować ludziom warunki wzajemnej współpracy, warto jest zadbać o usłyszenie i uwzględnienie także ich perspektywy. Nie oznacza to oczywiście zgody na wszystkie oczekiwania i postulaty, ale gotowości do bycia w dialogu, rozmawiania, słuchania i rozumienia perspektywy drugiej strony. Im bardziej będziesz mieć przemyślane, do czego dążysz i na czym ci zależy oraz co jest Twoim minimum,
z którego nie zrezygnujesz, tym łatwiej będzie ci wychodzić naprzeciw różnym oczekiwaniom w innych obszarach i uzgadniać z ludźmi warunki wzajemnej współpracy.
Po trzecie, tworzyć warunki to znaczy aktywnie je modelować. Najlepszą nauką jest danie dobrego przykładu. Bez względu na to, jak ładnie będziemy mówić, ludzie i tak będą bardziej wierzyć naszym czynom niż słowom. Modelować to znaczy pokazywać na własnym przykładzie wartości i zachowania, które chcesz promować oraz niwelować u siebie te zachowania, które uznajesz za szkodliwe. Nikt z nas nie jest idealny, każdy ma swoje wady i zalety. Co różni ludzi od siebie to głównie świadomość samego siebie oraz stosunek do samego siebie. Nic w tym złego, że pracując z ludźmi popełnimy błąd, pod warunkiem, że potrafimy go zauważyć, przyznać się do niego i go w miarę możliwości naprawić. Jeżeli nauczysz ludzi uczyć się na podstawie swojego doświadczenia, jeżeli pokażesz im, że błędy są lekcją, z której możemy wszyscy czerpać, zyskasz coś znacznie więcej niż oddany zespół.
Po czwarte, tworzyć warunki to sprzyjać ich pojawianiu się i usuwać bariery im przeszkadzające, także w kontekście szerszym niż moja relacja z ludźmi. Bycie szefem to także szersze spojrzenie na cały zespół, a często także na całą organizację. Wiele możemy zrobić dbając o relacje z ludźmi. Jednak pewne zmiany będą wymagały interwencji poza tym obszarem. Nieraz będzie to dotyczyło ludzi między sobą i naszej gotowości do mediowania, rozwiązywania konfliktów lub interweniowania, gdy widzimy niepokojące zachowania między ludźmi wobec siebie. Innym razem może to wymagać zaplanowania i strategii oddziaływania na inne działy firmy, inne zespoły lub całą organizację. Jeżeli odkryjesz, o co chcesz dbać i na czym ci zależy, będziesz mieć więcej motywacji do tego, aby starać się to uzyskać w swoim otoczeniu. Pamiętajmy, że szef to nie tylko osoba, która wymaga i oczekuje, ale także taka, co wspiera, pomaga i ułatwia.
Po piąte, tworzenie warunków także oznacza gotowość do wzmacniania pozytywnych zachowań lub konsekwentnego reagowania na łamanie ustaleń przez niewłaściwe zachowanie. Nic nie dzieje się od razu, co tym bardziej dotyczy spraw ludzkich. Wiele sił sprzyja temu, aby ludzie się zmieniali i rozwijali. Zarówno natura człowieka, jak i dobre warunki organizacyjne i interpersonalne są silnym czynnikiem wywołującym pozytywną zmianę. Jednocześnie jest wiele sił, zarówno świadomych, jak i nieświadomych, które hamują ten proces. Tworzyć dobre warunki to także aktywnie reagować, gdy ludzie dookoła Ciebie, wewnątrz czy na zewnątrz Twojego zespołu, przejawiają zachowania, które sprzyjają lub osłabiają Twoją wizję. Reagując na pozytywy wzmacniasz szansę na ich wystąpienie w przyszłości i budujesz sobie sojuszników. Konsekwentnie reagując na „osłabiające zachowania” dbasz o siebie i swoje potrzeby oraz dajesz jasny sygnał, na co nie będziesz się godzić.
Podsumowując, jeżeli celem organizacji są zysk, lepsza jakość, rozwój lub jakikolwiek inny parametr biznesowy, to drogą do celu są bardziej zmotywowani, samodzielni, kreatywni i odpowiedzialni ludzie. Jeżeli natomiast celem jest praca nad postawami ludzi, to drogą do tego jest świadome, mądre i przemyślane szefowanie, które ukierunkowane będzie na stworzenie dobrych warunków organizacyjnych i interpersonalnych służących tej zmianie.
Grafika pochodzi z: https://pl.freepik.com/
